جشنواره‌ی بین‌المللی قصه‌گویی
افشین علا: باید پرچمدار قصه‌گویی در جهان باشیم
افشین علا می‌گوید جشنواره قصه‌گویی باید به عنوان یک دستاورد مدرن به دیگر کشورها معرفی شود و سرآمد و پرچمدار قصه‌گویی در جهان باشیم.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، افشین علا، شاعر و نویسنده سرشناس کشورمان، عضو هیئت مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است.
در حالی که بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، آخرین هفته دی به میزبانی یزد برگزار خواهد شد، افشین علا درباره اهمیت این رویداد فرهنگی می‌گوید: «بیست‌وسه دوره از جشنواره قصه‌گویی تاکنون برگزار شده که اتفاق خوبی بوده، فضای شادی داشته و قابل دفاع است، اما با چشم‌اندازی که ما توقع داریم هنوز فاصله دارد. چرا که یک پشتوانه قوی ادبی در کشورمان داریم که می‌تواند ما را سرآمد این هنر در جهان کند.»
او در مقایسه قصه‌گویی در ایران و دیگر کشورهای جهان توضیح می‌دهد: «قصه‌گویی در همه تمدن‌های بشری وجود داشته و دارد. امروزه اگر بخواهیم خودمان را با کشورهای دیگر و به‌ویژه غربی‌ها مقایسه کنیم، می‌بینیم بار فانتزی قصه‌گویی آنها قوی‌تر است. آنها جاذبه‌های بصری و تصویری و حتی آهنگین بیشتری دارند. اما ادبیات ما مضمون‌گراست، بنابراین قصه‌گویی‌مان نیز به همین شکل است. در گذشته، پدران، مادران، پدربزرگ‌ها و مادربزرگان‌مان، حتی کسانی که سوادی نداشتند، تمام این روایت‌ها را حفظ بودند که سرشار از پند و اندرز بود و این نشان از تعالی ادبیات ما دارد.»
این شاعر و نویسنده ادامه می‌دهد: «بنابراین ما در حوزه قصه‌گویی باید حرف اول را در جهان بزنیم، چون روایت ما متکی بر یک ادبیات غنی است که مشابه آن در کشورهای دیگر دیده نمی‌شود. در دنیا بیشتر به عنوان یک سرگرمی به آن نگاه می‌شود و توام است با جاذبه‌های مدرن و فانتزی. اما ما ضمن این که در نحوه روایت و قصه‌گویی، جاذبه‌هایی از نظر بصری و نمایشی برای بچه‌ها داریم، محتوا و پیام حرف اول را در قصه‌هایمان می‌زند. برای همین باید تلاش‌مان را بکنیم تا جشنواره قصه‌گویی به عنوان یک دستاورد مدرن در کشورمان به جهان معرفی شود و پرچمدار قصه‌گویی باشیم.»
علا درباره ادبیات کهن فارسی که می‌تواند پشتوانه غنی قصه‌گویی در کشورمان شود، می‌گوید: «ادبیات ما ظرفیت‌های فوق‌العاده گسترده‌ای دارد. ما یکی از معدود کشورهایی هستیم که تعدد چهره‌های ادبی‌مان در کل جهان اعجاب‌آور است. شاید از هر کشوری، تعداد کمی در تاریخ ادبیات اسم‌شان بر سر زبان‌ها باشد، اما از ایران چهره‌های ادبی و هنری ما چه در نظم و چه در نثر بسیار پرشمارند و ما را در جهان با ادبیات‌مان می‌شناسند که ثروت اصلی ماست. یکی از دلایل آن این است که ادبیات ما ریشه‌های قرآنی دارد و در هر زمان و اقلیمی، حرفی برای گفتن دارد.»
عضو هیئت مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ادامه می‌دهد: «در ادبیات برخی از کشورها و به طور مثال ادبیات آمریکای لاتین، فضای منحصر به‌فردی وجود دارد که به اقلیم و فرهنگ خودشان مربوط می‌شود و ترجمه آن برای فرهنگ‌های دیگر کاملا سخت و درک آن دشوار است. اما آموزه‌های مثنوی معنوی، شاهنامه، غزلیات حافظ، حکمت‌های سعدی و رباعیات خیام، جهان را تسخیر کرده است. این آثار هیچ زمان و مکان خاصی را نمی‌شناسند و در همه جا جذابیت دارند. بنابراین مخاطب کودک نیز ذیل این ادبیات جذاب قرار می‌گیرد.»
او در واکنش به این پرسش که «قصه‌های ادبیات کهن فارسی را چگونه می‌توان به زبان کودکان و نوجوانان امروز بازگو کرد»، پاسخ می‌دهد: «تمثیل و تخیل که یکی از ابزارهای ادبیات کودکانه است و اثر را برای کودک جذاب می‌کند، به‌طور مثال در مثنوی معنوی حرف اول را می‌زند. حکایت‌های تمثیلی ادبیات فارسی که بسیار شیرین هستند، قابل ترجمه به زبان کودکان و نوجوانان امروز هستند. منظورم این نیست که همه باید بازنویسی شوند نه، باید حسن انتخاب انجام شود و متون نظم و نثری که در ذات خود برای کودک جذاب است، گزینش شوند و نحوه صحیح خوانش، اجرا و روایت آنها از سوی افراد خبره و کارشناس به کودکان ارائه شود تا بدین شکل آنها با گذشته خود آشنا شوند و هویت‌شان شکل بگیرد. وقتی هویت‌شان را پیدا کردند، خودشان می‌دانند از پدیده‌های عصر مدرن چطور و از چه موضعی استفاده کنند و در مقابل آفات بیمه می‌شوند. چون این آموزه‌ها انسان‌سازبوده و بچه‌ها را توانمند می‌کنند.»
علا در پایان با اشاره به میزبانی یزد از بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی می‌گوید: «بسیار خوشحالم که این اتفاق امسال در شهر زیبای یزد برگزار می‌شود. اهالی یزد سهم زیادی در حفظ آداب و رسوم ایرانی دارند. مردم غیور، متدین و اهل فرهنگی هستند و سرزمینی سرشار از آرامش و نوع‌دوستی دارند. یزدی‌ها می‌توانند میزبانان برازنده‌ای برای این جشنواره باشند و امیدوارم از گویش شیرین اهالی این استان در جشنواره قصه‌گویی به خوبی استفاده شود.»
بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی «قصه‌گوییِ» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از ۲۵ تا ۲۹ دی ۱۴۰۱ در شهر یزد برگزار خواهد شد.